Son yıllarda bayramların yaz sezonuna denk gelmesi, kentlerin her geçen gün daha kalabalık hale gelmesi, ekonomik dalgalanmalar, akraba ilişkilerinin zayıflaması bayram alışkanlıklarında ciddi değişim ve dönüşümlere neden oldu. Son zamanlarda hemen hemen her platformda da sıklıkla üzerinde durulduğu bu değişimin nasıl ve ne kadar etkili olduğu sorularını sık sık görüyoruz. Platformlara verilen yanıtlar genelde geçmişe özlem ağırlığında. Reklam filmlerinin geçmiş içerikleri, yakın geçmiş konseptli dizi/filmlere rağbet ve sosyal medyada geçmiş bayramlarla ilgili özlem içerikli gönderilerin artması bunun en somut göstergeleri olarak karşımızda durmakta. Biz de bu nedenle Türk toplumunun bayramda nasıl bir davranış alışkanlığına sahip olduğunu genel olarak öğrenmek için bu çalışmayı gerçekleştirdik.
Not: Yazının sonunda detaylı sonuçların bulunduğu infografiği indirebilirsiniz.
Araştırma Künyesi
Bayramda Nerelere Gittik?
5000 kişinin %55’i bayramda hiçbir yere gitmedi. %29’u ise memleket ziyareti yapmayı tercih ederken %16’sı tercihini tatil yapmaktan yana kullandı.
Katılımcılar arasında 18-24 yaş arası katılımcıların çoğunlukla memlekete gitmeyi tercih ettiği gözlemlendi. Bununla birlikte A sosyo ekonomik statüsüne sahip kişiler bulundukları yerde kalmak yerine uzaklaşmayı tercih etti.
Yurt içi tatilini tercih edenler bayramın yaz sezonuna gelmesiyle tatilini kıyı bölgelerinde geçirdi. 25 yaş altı yurt içi tercih edenler diğer yaş grupları ile karşılaştığında bu bayram Marmara/Trakya bölgesinde deniz tatili yaptı. Çocuklu aileler ise tercihini Ege ve Akdeniz kıyılarından yana kullandı.
Memleketine giden her 4 kişiden 3’ü yolculuğu ailesi ile birlikte yaptı. Özellikle bu oran 25 yaş üstü ve evli olan kişilerde daha yüksek. Bu durum da bize geleneksel bireylerin çoğunluğunu evlilerin oluşturduğu gösterdi.
Bayramda Ne Yapıyoruz?
Bayramda en çok yapılan aktiviteler akraba/aile büyüklerini ziyaret, akraba dışı sosyal aktivite ve misafirleri ağırlama oldu. Memlekete giden insanların yolculuk yapmadaki en önemli nedeni olarak akraba/aile ziyaretleri görünmekte.
Neler Alıyoruz?
- Her 2 kişiden 1'i bayram için alışveriş yaptığını söyledi. Memlekete giden katılımcılar, bir yere gitmeyenlere oranla bu bayram daha çok alışveriş yaptı. Yine çocuk sahibi olanların bayramda daha çok alışveriş yaptığı görüldü.
- Alışveriş yapan bireylerin nitelikli çoğunluğu kıyafet, yarısından fazlası gıda ve yine yarısından fazlası ayakkabıyı tercih etti. Memleketine giden katılımcılar giyim kuşam alışverişi yaparken hiçbir yere gitmeyen katılımcılar ikramlık alışverişi yaptı.
- Misafir ağırlayacağını söyleyen 1574 kişinin %64'ü ikramlıklarını kendisi hazırlamayı tercih etti.
Bayram Bütçemiz Ne Kadar?
Bayram alışverişinde ayrılınan bütçe yaklaşık 600 TL. Çocuklu ailelerde ortalama bayram alışveriş bütçesi ise 640 TL.
Bayram Denilince Aklımıza İlk Hangi Marka Geliyor?
Bayram denilince ilk akla gelen markalar sırasıyla Kent, Ülker ve Şölen oldu. Kent diğer markalara kıyasla bayram teması ile daha uyumlu görüldü.
Torku markasının (%7) bilinirliği düşük olmakla birlikte diğer markalardan sıyrılıp yandaki üç markayı takip ediyor.
Bayram ve Reklamlar
Araştırmaya katılan 5000 kişinin %54'ü bayram temalı hatırladığı en az bir reklam olduğunu söyledi. Kadınlarda bayram temalı reklamları hatırlama oranı erkeklere göre daha yüksek. Tüketicilerin reklamını hatırladığı ilk üç marka sırasıyla Kent, Şölen ve Ülker.