Yılbaşında Hediyeleşme Alışkanlıkları

“Hediye” kelimesini duyunca neredeyse hepimiz içten içe mutluluk hisleriyle dolmaktayız. Çünkü hediye kavramı bize aynı zamanda, sürpriz kavramını çağrıştırmaktadır. Bizi çok sevindirecek olan o bilinmeyen hediyenin heyecanı oldukça coşkuludur.Hediye alıp/vermenin yaşanan heyecanı gibi yeni bir yıla girecek olmanın heyecanını da hemen hemen benzer coşkuda yaşanmaktadır. Hem yeni yılın ne getireceğini, hem de hediyenin ne olacağını bilmesek bile gelecek olan ‘yeni’ şeyler hep mutluluk verir ve heyecanla beklenir.  

Hediyeleşmenin demirbaş günlerinden olan yılbaşı günündeki hediye alışkanlıklarını Twentify olarak sizler için araştırdık. Yılbaşında ne tür hediyeleşme alışkanlıkları olduğunu mobil uygulama platformu üzerinden 1008 katılımcımıza sorduk. 

Hediyeleşmenin mutluluk uyandıran, kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan faktörü yakınlarımızla aramızdaki sosyal bağları kuvvetlendirmemiz, iletişimimizi pekiştirmemizdir. Tüm bunların yanı sıra hediye alışverişleri, pazar alanlarını canlandıran ekonomik bir olguya da hizmet etmektedir.

Birbirimizi ne kadar sevdiğimizi, önemsediğimizi dilimizle ifade etsek bile somut bir şekilde de bunu kanıtlamak isteriz. Hediyeleşme alışkanlıkları bir nevi bu felsefenin özünü oluşturmaktadır. Diğer birçok özel gün gibi yılbaşı da bu felsefeden oldukça yararlanmaktadır.

YENİ YILA FAZLA BÜTÇE AYRILMIYOR

Hediye alışkanlıklarında yılbaşının biraz gerilerde kaldığını görmekteyiz. Katılımcıların sadece %20’si en çok bütçe ayırdıkları özel gün için yılbaşını seçmektedirler. Yeni yıl kutlamalarında ki coşkunun çok azının hediyeleşme üzerinde olduğu görülüyor. 

İHTİYAÇLAR, ZEVKLERDEN ÖNCE GELİYOR

Yakınlarımızdan birine hediye aldığımız kadar, bize verilecek hediyelerde de kendimize göre kriterler belirlemekteyiz. Katılımcılar da bu kriterlerin başında (%56) “bana alınacak hediyenin ihtiyacım olan bir şey olmasını isterim” yanıtını vermektedirler. %33’ü ise kişiselleştirilmiş, sadece o kişiye hitap eden bir hediye alınmasını isterken %24’ü, ihtiyaç dışından hobilerine/zevklerine uygun hediyeyi tercih etmekte.

Özel tasarım isteyen katılımcılar %20, hediyesini kendi almak isteyen katılımcılarda %16 oranında olup hediye çeki istemektedirler. Kendini ikinci plana alıp, başkalarını ön plana alan kişilerin %15’i ise “hediyemin bağış yapılmasını istiyorum.” şeklinde cevap vermiştir. Teknolojinin nimetlerinden her alanda yararlanmak isteyenlerin %10’u da sanal/dijital hediye almak istediğini ifade ediyor.

YILBAŞINDA HEDİYE DEYİNCE AKLA…

“Yeni yıla kiminle ve nerede girersen tüm yıl o şekilde geçirirsin” diye rivayet vardır. Hemen hemen çoğu kişi, inansa da inanmasa da buna dikkat etmek ister. Genelde de hediyeler yeni yıla adım attığımız ilk dakikalarda sahipleriyle buluşturulur. Katılımcıların yarısı da (%50) yeni yılda hediyeleştikleri kişilerin başında eş/sevgililerinin olduğunu söylemektedir. Anne/baba ise %40 ile ikinci ve çocuklar (%38) üçüncü sırada yer almaktadır.  

Kardeşleri için hediye alacağını belirtenler %23 iken, iş arkadaşlarını %6, iş dışı arkadaşlarını tercih edenlerin oranı ise %5’tir. 

YILBAŞI HEDİYELERİNDE GİYİM BAŞROLDE

Aralık ayının sonuna doğru süslenen mağazalar, yapılan çekilişler hediye alma bir çağrıdır. Diğer özel günlere kıyasla yılbaşında hediye alma oranı %43’tür. Katılımcıların yarısından fazlası da (%57) yılbaşı dileklerini en çok kıyafet ve ayakkabı hediyeleri ile ifade etmişlerdir. Kişiye özel alınan aksesuar vb. eşyaların (%48) ve normal aksesuar/takı hediyelerinin (%41) tercihi de oldukça yüksek oranlara sahiptir.  

Kozmetik (%33), çiçek (%32), elektronik alet/ küçük ev aletleri (%30), kitap ve oyuncak (%28) ve kırtasiye malzemeleri (%24) yılbaşı için pek fazla tercih edilmemektedir. Kırtasiye malzemelerini kendi içinde değerlendirdiğimizde kadınların (%29) daha çok kırtasiye ürünü hediye ettiğini görmekteyiz. 

En az tercih edilen ürün kategorilerinde ise; hediye çeki/nakit (%17), kişinin kendi yaptığı bir hediye (%14) ve bağış (%12) yer almaktadır.

Twentify ailesi olarak, Mauss’un “Birine bir şey hediye etmek, kendinden bir parçayı vermektir” sözleri ile yeni yılınızı kutlar, yepyeni araştırmalarımızla karşınızda olacağımız güzel bir 2022 yılı dileriz.