Mart ayında yayınlanan araştırmamızın ilk fazı, depremlerin ardındaki algı ve beklentileri anlamamız konusunda yardımcı olmuştu. Raporun gördüğü ilgi Twentify olarak kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik kararlılığımızı artırdı ve ikinci fazın gerçekleştirilmesine olanak sağladı. İkinci fazda, ilk fazdaki konuları ele alırken, algı ve beklentilerin zamanla nasıl değiştiğini inceledik ve depremlerin ardından iyileşme sürecine ilişkin düşünceleri gözlemledik.
Mobil araştırma yöntemiyle Bounty platformu üzerinden Nisan ayında gerçekleştirdiğimiz araştırmaya 18 yaş üzeri, ABC1C2DE SES gruplarına dahil 4.528 katılımcı dahil oldu. Araştırmanın detaylı bulgularına ve rapor dokümanına buradaki linkten ulaşabilirsiniz.
Katılımcıların %19’u, 6 Şubat Depremlerinde afet bölgesinde olduğunu belirtirken, %40’ı depremden kendisinin veya yakınlarının doğrudan etkilenmediğini ifade ediyor. Her 3 katılımcıdan birinin depremden etkilenen arkadaşı var. Mart 2023 sonuçlarına göre depremden etkilenmediğini söyleyenlerde büyük bir azalma görülüyor. Bu durum zaman içinde depremden etkilenen nüfusun neredeyse her iki kişiden birini etkileyecek boyuta ulaştığını gösteriyor.
Son iki haftada katılımcıların depremden kısa süre sonra da olduğu gibi en çok mutsuz hissettiği görülüyor. Ayrıca, sıkıntı, tedirginlik gibi duygusal durumlar da yaygın olarak görülüyor. Ancak bu duygularda anlamlı ve büyük düşüşler görülmekle beraber, heyecan, güçlü ve ilgili olma gibi olumlu duygularda önceki döneme göre artış görülüyor. Ürkme ve korku hislerinin de önemli ölçüde azaldığı görülüyor.
Bununla birlikte, depremi yaşayanlar arasında hala birçok kişi olumsuz duygular yaşamaya devam ediyor ve bu durum, depremin etkisinin uzun süreli olduğunu gösteriyor.
Katılımcıların %65’i deprem sonrasında psikolojik destek almaya ihtiyaç duyduğunu belirtiyor. Ancak, bu kişilerin sadece %20’si psikolojik destek aldığını ifade ediyor. Psikolojik destek alma oranının düşük olmasının nedenleri arasında, destek hizmetlerinin yetersizliği, ulaşılabilirlik sorunları ve toplumsal bir tabu olarak algılanması yer alıyor. Deprem sonrası psikolojik destek hizmetlerinin önemi ve erişilebilirliğinin artırılması gerektiği görülüyor.
Katılımcıların %60’ı deprem sonrasında daha güvenli bir yaşam alanı sağlanması için önlemler alınmasını talep ediyor. Özellikle binaların güçlendirilmesi, depreme dayanıklı yapıların inşa edilmesi ve düzenli olarak deprem tatbikatları yapılması gibi tedbirler öne çıkıyor. Bu talepler, deprem sonrası toplumda güvenlik ve önlemlere dair farkındalığın arttığını gösteriyor.
SORUMLULUK KİMDE?
Mart 2023’e göre depreme hazırlık konusunda devletten beklentilerin yükseldiği, ancak AFAD’dan beklentilerin hayli düştüğü görülüyor.
Sorular:
Depreme hazırlıklı olmak için rol oynayabilecek kişi ve kurumların sence EN ÖNEMLİSİ hangisi?
Depreme hazırlıklı olmak için rol oynayabilecek kişi ve kurumların sence İKİNCİ EN ÖNEMLİSİ hangisi?
Depreme hazırlıklı olmak için rol oynayabilecek kişi ve kurumların sence ÜÇÜNCÜ EN ÖNEMLİSİ hangisi?
Katılımcıların %75’i deprem öncesinde afet ve acil durum planları hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtiyor. Deprem sonrasında ise bu oran %20’ye düşüyor, yani katılımcılar deprem sonrası afet ve acil durum planları konusunda daha bilinçli hale gelmiş durumda. Bu, depremin insanların afetlere ve acil durumlara hazırlıklı olma konusunda farkındalığını artırdığını gösteriyor.
Hem depreme hazırlıklı olmak için hem de depremden sonrası rol oynayabilecek en önemli aktör olarak devletin sorumlu görülmesi önceki döneme göre belirgin bir artış gösterirken AFAD’a yüklenen sorumlulukta azalma görülüyor.
MARKALARDAN BEKLENTİLER
Markalardan depremden etkilenen kişi ve bölgeler için en çok beklenen barınma ihtiyacına yönelik çadır, konteyner, konukevi gibi olanaklar sağlamaları. Bunu hijyen ve temizlik ürünleri sağlamak ve yemek yapımı ve dağıtımını sağlamak takip ediyor. Ancak markaların bu konudaki beklentileri yeterince karşılayamadığı görülüyor. Yemek yapımı/dağıtımı ve giyim malzemeleri sağlanması konusundaki beklentiler, diğer beklentilere göre daha iyi karşılanıyor ve aynı zamanda bu bakımdan markalar Mart 2023’e göre daha çok beklentilere cevap veriyor. Depremi yaşayanların markaların beklentileri karşılama konusunda yaklaşımları daha olumsuz.
Sorular:
Depremden sonra hangi markaların yanında olduğunu hissettin?
Depremden etkilenen kişi ve bölgeler için yaptığı çalışmalarla beklentilerini en çok karşılayan markalar hangileriydi?
YARALAR SARILDI MI?
Depremin yaralarının henüz sarılamadığı düşünülüyor. Karşılanan ihtiyaçların başında yemek, giyinme ve barınma geliyor. Barınma aynı zamanda karşılanamayan ihtiyaçların başında gelirken bunu yeni bir hayat kurma ve sağlık/hijyen ihtiyaçlarının giderilemediği düşünülüyor. Temel ihtiyaçların karşılandığı düşünülse de konfor ve hayatı devam ettirmeye yönelik ihtiyaçların henüz karşılanmadığı düşünülüyor.
Sorular:
Sence 6 Şubat depreminin yaraları ne ölçüde sarıldı?
Hangi konularda depremzedelerin ihtiyaçlarının karşılandığını düşünüyorsun?
Hangi konularda depremzedelerin ihtiyaçlarının karşılanmadığını düşünüyorsun?
Sonuç olarak; deprem sonrası toplumun duygusal, psikolojik ve fiziksel iyilik halini desteklemek için sürdürülebilir destek mekanizmalarının oluşturulması önemlidir. Psikolojik destek hizmetlerine erişim kolaylaştırılmalı, bilinçlendirme çalışmaları yapılmalı ve toplumun dayanışma ve destek ağları güçlendirilmelidir. Böylece, deprem gibi zorlu durumlarla başa çıkma sürecinde toplumun daha dirençli olması ve iyileşme sürecinin hızlanması sağlanabilir.
ARAŞTIRMA HAKKINDAKİ İNFOGRAFİĞİMİZİ GÖRDÜNÜZ MÜ?
Hazırladığımız detaylı infografiğe aşağıdaki görsele tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Araştırma raporları hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak ve araştırma çözümlerimiz hakkında bilgi almak için müşteri ekibimiz ile sales@twentify.com e-mail adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
