Ağustos ayında yayınladığımız Okul Alışverişi Araştırması sonucuna göre, Türkiye’de tüketiciler okul alışverişini ailece yapmayı tercih ederken, ürün satın alma kararında en etkili figür anneler.
Türkiye’de her yıl eylül ayında 20 milyon öğrenci okula başlıyor. Aileler her yıl bu 20 milyon öğrencinin okul alışverişine 15 milyar TL’lik harcama yaparak ekonomiye ciddi bir katkı sağlıyor.
Dünyanın bir çok yerinde yılın en hareketli dönemlerinden biri olarak görülen “Okula Dönüş (Back-to-school)”, Türkiye’de de markalar tarafından oldukça önemsenen bir dönem. 1967’de Don Draper karakterinin markalara önerdiği promosyon fikirlerinin bir çoğu markalar tarafından hala uygulanıyor: yarışmalar, çekilişler, mağaza içi aktiviteler ve fiyat indirimleri. Fakat günümüzde asıl kritik olan şeylerden biri de teknoloji ve trendleri kullanarak, geleneksel pazarlama uygulamalarını geliştirmek.
Bu sebeple, 15 milyar TL’lik harcama hacminden yüksek pay almak için çalışan markalara, kampanya hazırlık süreçlerinde faydalı olacağını düşündüğümüz bir okula dönüş alışveriş araştırması gerçekleştirdik. Mobil tüketici platformumuz Bounty üzerinden 421 veli ile gerçekleştirdiğimiz bu araştırma ile 2018-2019 eğitim-öğretim yılı öncesi ailelerin satın alma planlarını, alışveriş için ayırdıkları bütçeleri, kategori tercihlerini ve kriterlerini daha detaylı inceledik.
Rapor sonucunda gördüğümüz bazı çıktılar oldukça aydınlatıcı, bunların bir kısmını yazının devamında özetledim.
Çıktılar ve Yorumlarımız
Türkiye’de ailelerin %59.2’si okul alışverişini ailece yapmayı tercih ediyor. Türkiye’de okul alışverişini hanelerin %59.2’si ailece yaparken, bu oran sosyo ekonomik statü ile paralel bir şekilde azalıyor. A segmentinde alışveriş %66.3 oranında ailece yapılırken, C2 segmentinde bu oran %53.7’ye düşüyor. Aynı şekilde gelir seviyesi düştükçe okul alışverişinde aile faktörü azalırken, annenin sorumluluğu artıyor. A segmentinde annenin alışveriş yaptığı aileler %18.6 iken, C2 segmentinde bu oran %33.3’e çıkıyor.
Okul alışverişinde fikirleri en etkili kişi anne. Satın alınan ürünlerle ilgili anne, baba, çocuk ve okul idaresinin etki oranını karşılaştırdığımızda, okul alışverişinde en etkili figürün anne olduğu ortaya çıkıyor. Tüm segmentlerde en etkili görülen figür anne olurken, 2. baba, 3. çocuk ve 4. sırada ise okul idaresi geliyor. Yani annenin ikna olmadığı bir ürünün satın alınma oranı düşük şeklinde düşünebiliriz.
Alışveriş için ayrılan bütçe bir çocuk için 250-500 TL arası iken, babaların yaptığı alışverişte harcama payı daha yüksek. Tüketicilerin %42’si önümüzdeki sezonda 1 çocuk için yapacakları okul alışverişi bütçesinin 250-500 TL bandında olacağını öngörüyor. Yalnızca %7.4’lük bir kesim 1000 TL üzerinde bir bütçe öngördüğünü söylüyor. Alışverişin kimin tarafından yapıldığına göre bütçe dağılımını incelediğimizde ise alışverişi babanın yaptığı ailelerdeki harcama, diğerlerine göre daha yüksek bir paya sahip. Annenin alışveriş yaptığı ailelerde ise bu pay en düşük. Yani babaların tek başına alışveriş yaptığı ailelerin harcama potansiyeli daha yüksek.
Ailelerin %68.2’si bu yıl okul alışverişine daha çok para harcayacağını düşünüyor. Tüm sosyo ekonomik statülerde aileler bu yıl okul alışverişine daha çok para harcayacağını düşünüyor. Daha çok harcayacağını düşünenlerde bu öngörünün sebebini sorguladığımızda ise, %77.4’ü fiyatların bu yıl daha yüksek olmasından dolayı böyle düşündüğünü söylüyor. Özellikle %90.5 olan A segmenti, %71.1 olan C1 segmentine göre anlamlı seviyede yüksek.
Tüketicilerin %41.1’i satın almayı yalnızca mağazadan yapacağını söylerken, gelir seviyesi düştükçe bu oran artıyor. Satın alma esnasında gelir seviyesi düştükçe internet kanalının kullanımı düşüyor. A segmentinin %27.6’sı ürünleri yalnızca mağazadan satın alacağını söylerken, C2 segmentinde bu oran %55.6’ya çıkıyor. TR geneline baktığımızda ise %42.5’in internet kanalını birincil kanal olarak değil, mağazayı destekleyici şekilde kullandığını görüyoruz.
Yalnızca mağazadan alışveriş yapacağını söyleyen ailelerde ağırlıklı tercih sebebi %42.5 ile çocukların mağazaya gidip alışveriş yapmayı sevmesi olarak görülüyor. Bunun ikincil sebebi ise %36.5 ile ürün kalitesinden emin olamama.
Kırtasiye alışverişinde indirimli marketlerin tercih oranı oldukça yüksek. Önümüzdeki okul döneminde kırtasiye alışverişi yapacağını söyleyen tüketicilere alışverişi öncelikli olarak hangi mağazalardan yapmayı düşündüğünü sorduğumuzda Migros %42.1 tercih oranı ile ilk sırada yer alıyor. Migros’un ardından ise %40.6 ile BİM ve %37.6 ile A101 geliyor. İndirimli marketler toplamda baktığımızda kırtasiye kategorisinde süpermarketleri geçmiş durumda.
37 sayfalık Okul Alışverişi Araştırması: Çarşıdan Sınıfa raporunu, ücretsiz şekilde indirebilirsiniz.
'Çarşıdan Sınıfa' araştırmamızı indirmek için, aşağıdaki butonu kullanabilirsiniz.