Türkiye Sosyal Medya Trendleri Panelinden İlk Çıktılar

Sosyal medyanın dijital reklam yatırımlarından aldığı pay katlanarak artarken, trendler de aynı hızda değişiyor. Peki bu devasa pazarda reklam yatırımlarınızı yönetirken yeterli içgörü edinebiliyor musunuz?

Mart 2004'te, Facebook’un yayına alınmasından bir ay sonra Harvard Üniversitesi’nin öğrenci gazetesi The Crimson’a verdiği röportajda aynen şöyle söylemişti Zuckerberg:

     Gelecekte sunucu barınma maliyetlerini karşılamak için reklam almak iyi olabilir.

Bahsettiği maliyet o zaman için aylık $85 dolardı. "Gelecekte" diye bahsedilen reklam işine röportajdan bir ay sonra başlayan Facebook, ilk reklamını, kurulduktan yalnızca 3 ay sonra Nisan 2004’te yayınladı. Bugün Facebook’un reklam geliri yıllık $40 milyar dolar. Dahası, dünya genelinde dijital reklam harcamalarının yıllık toplam $250 milyar dolara yaklaştığı biliniyor. Dijital reklam pazarı devasa bir boyuta ulaşırken, beraberinde 10 yıl öncesine kadar olmayan onlarca yeni meslek ortaya çıkarmış durumda.

IAB Türkiye’nin her yıl yayınladığı AdEx raporlarına göre 2017 yılında Türkiye, dijital reklamlara 2,16 Milyar TL harcadı. Sosyal medya reklam yatırımlarına ise 2015, 2016 ve 2017'de sırasıyla 208, 262 ve 340 Milyon TL harcandı. Son 3 yılda sosyal medya reklam yatırımları, toplam dijital reklam yatırımlarındaki artışın neredeyse iki katı büyüme gösterirken, yılda ortalama %28 büyüdü. Grafikte de görüldüğü üzere sosyal medya reklam yatırımlarının dijitalden aldığı pay her geçen gün artıyor.

Bu devasa reklam pazarından faydalanan dijital pazarlama iş birimlerinin temel süreçleri, doğru tüketiciye, doğru zamanda, doğru platformda, doğru içeriği ulaştırmak, bunun nihai hedefe olan -çoğunlukla satış- etkisini ölçmek ve bu doğrultuda yeni aksiyonlara yön vermekten oluşur. Serüvenine "Dijital Pazarlama Uzmanı" olarak başlayanların, yeni dönem trendlerini de göz önünde bulundurduğumuzda giderek daha fazla etki yaratmaları çok olası, fakat 2,16 Milyar TL'lik bir pazarda kaybolmamak adına kampanya süreçlerini iyi yönetmek ve bütçeleri doğru kullanmak çok önemli.

Dijital kampanyaların yönetimi için kullanılan platformlar hedefleme aşamasında size belirli bir noktaya kadar segmentasyon opsiyonları sunsa da, bu segmentlerin platformu aktif olarak kullanıp kullanmadığı bilgisini vermiyor. Kullandığınız reklam verme ve hedefleme aracında, churn etmiş ama bilgisi hala platformda aktif olarak bulunan bir tüketici segmentine hedefleme yapıyor olabilirsiniz. Bu durum, sizin toplamda 10X görünen hedef kitleye ulaşabilmek için bütçelendirme yapmanıza, fakat günün sonunda 5X bile olmayan bir kitlede kısır döngüye girmenize neden olabilir. Tüm çalışmalarınızı bütünüyle bu platformların verilerine dayandırmak yerine, gerçek tüketicilere ulaşabileceğiniz ve onların sosyal medyadaki davranışlarını daha iyi anlamanıza yardımcı olacak küçük çaplı ön araştırmalar yapmak, daha doğru bir bir strateji ile yola çıkmanıza ve günün sonunda çok daha düşük bütçelerle çok daha yüksek dönüşüm oranları yakalamanıza olanak sağlar.

Bu yaklaşıma bir örnek olarak yakın zamanda bir firma için yaptığımız E-Gamer araştırmasını gösterebiliriz. 500 gerçek oyuncu ile yapılan bu araştırma ile firma, haftada 10 saatten fazla oyun oynayan E-Gamer kitlesinin hangi sosyal platformlarını aktif olarak kullandığını, oyun alanında takip ettiği sosyal medya fenomenlerini ve etkinlikleri öğrenerek, bu kitleye daha doğru kampanyalar hazırlamak ve iletişim yapmak için önemli içgörüler edinmiş oldu. Aynı zamanda hangi kanallara ve etkinliklere yatırım yaparsa daha iyi etki yaratabileceğine dair de öngörüde bulunabilir hale geldi.

Twentify Sosyal Medya Trendleri Paneli

Bounty platformu üzerinden 2017 Temmuz ayında başlattığımız aktif sosyal medya kullanımı araştırmasının verileri, yine aynı platform üzerinden alınan demografik veriler ile eşleştirildiğinde oldukça ilgi çekici sonuçlar ortaya çıkıyor. 9 aydır devam eden araştırmaya aylık ortalama 5.000 tüketici katılırken, mart sonu itibariyle toplam katılımcı sayısı 41.000’e ulaşmış durumda ve sayı giderek artmaya devam ediyor.

Twentify olarak elimizdeki bu veriyi kullanarak Ad-Hoc bir rapor hazırlamak yerine ihtiyaç duyduğunuzda kampanyalarınızda kullanmak üzere hedef kitlelerinizin güncel durumuna bakabileceğiniz, kitlelerin platform kullanımlarına göre yatırımınızı planlayabileceğiniz, aynı zamanda farklı segmentleri karşılaştırarak değişim noktalarını kolayca gözlemleyebileceğiniz dinamik bir panel hazırladık. Yazının devamında bu paneli kullanarak elde ettiğimiz bazı çıkarımlarımızı inceleyebilirsiniz.

Facebook kullanımı gençler arasında giderek azalıyor

20 yaş altındaki gençlerin kullanımlarına baktığımızda, her iki gençten birisinin Facebook’u aktif olarak kullanmadığını görüyoruz. (bu çıkarımı tweetle✍🏻) Aynı grupta Temmuz 2017'den Mart 2018'e Facebook kullanımı düşerken, Instagram kullanımı giderek artan bir trend gösteriyor.

Görünen o ki, Facebook giderek kalabalıklaşan newsfeed'i, artan sahte haber içerikleri gibi sebeplerle, kendine özel bir alan yaratmaya ve otantikliğe diğer jenerasyonlardan çok daha fazla önem veren Z jenerasyonuna penetre etmekte ciddi sorun yaşıyor. En çok da anne babaların, yani Baby Boomers jenerasyonunun platformu aktif olarak kullanmaya başlamış olması, gençlerin %34'ünün Facebook'un "yaşlı insanlar" için olduğunu düşünmesine sebep oldu. Son dönemde ortaya çıkan veri gizlilik ihlali konusunu da göz önünde bulundurduğumuzda Facebook'un yeni jenerasyondaki kullanımı giderek daha da azalabilir, hatta konuyu bir adım daha ileri götürürsek, Z Jenerasyonu Facebook'u bitiren jenerasyon olarak anılabilir. 

Çocuk sahibi olmak kadınların sosyal medya kullanımlarında etkili

A,B,C1 SES gruplarındaki 30 yaş ve üzeri, çocuk sahibi olan kadınların en çok kullandığı platform %86 ile Facebook olurken, çocuk sahibi olmayan kadınlarda bu %85 ile Instagram oluyor.(bu çıkarımı tweetle✍🏻) Ayrıca çocuk sahibi olan kadınlardaki Twitter ve Linkedin kullanımı, çocuk sahibi olmayan kadınlara göre çok daha düşük görünüyor.

Bunun olası sebeplerinden biri kadınların annelik sürecinde belli konularla ilgili komünitelerin desteğini daha fazla almak istemesi olabilir. Facebook aynı zamanda onlar için kısıtlı zamanlarında sosyalleşebilecekleri ve hızlı bilgi alabilecekleri bir platform haline gelirken, Linkedin, çocuğu olmayan kadınlara göre en majör düşüşü yaşayan platform oluyor. Bu da aslında görmekten pek mutlu olmadığımız, çocuk sahibi olduktan sonra kariyerini ikinci plana atma eğilimine işaret eden bir ipucu. Çocuk sahibi olmayan kadınlar ayrıca dünyadaki gelişmeleri daha hızlı ve anlık takip edebilmek adına Twitter'da oldukça aktif gözüküyor.

Twitter kullanımı üniversiteye giriş ile beraber artıyor

18 yaş altındakilerde Twitter kullanım oranı %15’te kalırken, 18-20 yaş arası gençlerde bu oran %30’a yükseliyor.(bu çıkarımı tweetle ✍🏻) Bunun ana sebeplerinden bir tanesi üniversiteye giriş ile beraber sosyal çevrenin de değişmesiyle, gençlerin gündemle daha yakından ilgilenmeye başlaması, olan biteni anlık takip etme ve fikrini daha çok paylaşma isteği duyması olabilir. Bununla beraber Twitter aynı zamanda fikir liderlerinin de kolayca takip edilebileceği bir platform, ki üniversite öğrencileri için bu da önemli bir faktör.

İlişkisi olmayanlar Instagram'da, evliler Facebook’ta daha aktif

25 yaş üzeri ilişkisi olmayanlarda %82 aktif kullanım oranıyla Instagram birinci platform iken, evlilerde %83 aktif kullanım oranıyla Facebook başı çekiyor. (bu çıkarımı tweetle✍🏻) Facebook'taki yakın çevre ve tanıdıklardan oluşan feed ile Instagram'ın rastgele takip imkanı karşılaştırıldığında, evli çiftlerin Instagram yerine Facebook'u tercih etmesi, çiftlerin ilişki dinamikleri de düşünüldüğünde şaşırtıcı gözükmüyor.